BLOG

Çocuklarda Sık Göz Kırpma ve Göz Tikleri

Çocuklarda Sık Göz Kırpma ve Göz Tikleri

Çocuklarda elektronik alet kullanımının son derece yaygın olduğu şu günlerde,  gözleri sık sık kırpma veya göz küresini döndürme-çeşitli yönlere çevirme şeklindeki atipik göz hareketleri sıklıkla gözlenmektedir. Bu durum sıklıkla göz kuruluğu ve göz yüzey problemleri gibi nedenlerle görülebilirken, kimi zaman da psikojenik etmenlerle provoke olarak tik bozukluğu şeklinde de gözlenebilir.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma

Çocuklarda sık göz kırpma durumu; anne-babaları çok kaygılandıran, dışarıdan belli olacak ve çevrenin dikkatini çekecek kadar da şiddetli şeklilde gözlenebilen bir hareket bozukluğudur. Göz kapaklarını sık sık kapatıp açma, göz kapaklarını kapatıp gözleri sıkma, gözleri sık sık kırparken göz küresini çeşitli yönlere döndürme gibi pek çok farklı formda görülebilir. Çocuklarda sık göz kırpma hareketinde hareketin sıklık ve şiddeti gün içinde değişebilir. Bu konuda uyarıldığında, çocukta sık göz kırpma hareketi artış gösterir. Uyarıldığında kaygılanan çocuk hareketin kontrolünü kaybeder.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma Nedenleri

Çocuklarda sık göz kırpma hareketi, pandemi ile beraber oldukça sık görülen bir durum olarak karşımıza çıkmıştır. En sık nedeni göz yüzey bozukluğudur.

Çocuklarda göz yüzey bozukluğunda neden olan en temel durum göz kuruluğudur. Tablet, telefon ya da bilgisayar gibi elektronik aletlerin ekranlarına uzun süre boyunca, dikkatlice ve göz kırpmayı unutarak bakan çocuklarda göz yüzeyindeki sağlıklı göz yaşı buharlaşır, göz kuruluğu gelişir. Kuruluğa bağlı tahriş olan göz yüzeyi kırpma refleksini uyarır.  Yani gözlerin sık sık kırpılması, göz yüzeyinden gelen tahriş uyarısının bir sonucu olarak ve göz yüzeyini nemlendirme amacı ile çocuğun istemi haricinde meydana gelir.

Çocuklarda göz yüzey bozukluğu; uzun süreler elektronik alet kullanımına bağlı göz kuruluğu yanı sıra, gribal enfeksiyonlara bağlı göz yüzey iltihaplarında da görülebilir. Çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonları, gözlerde ‘göz nezlesi’ (konjonktivit) olarak bilinen iltihabik durumlara sıklıkla neden olmaktadır. Gözde kızarma, sulanma, çapaklanma ile bulgu veren bu durum iyileşme sürecinde göz yüzeyinde mikro-tahrişlere neden olabilir. Özellikle kornea epitelinde ve konjonktiva zarında konjonktivit tablosunun kendisi ya da kullanılan göz damlalarının etkisi ile tahrişli bölgeler gelişebilir. Çocuklarda gribal durum ve göz nezlesi tablosu düzelmesine rağmen, gözdeki yanma ve batma hissinin iyileşmesi uzun sürebilir. Bu iyileşme döneminde, uzun saatler tablet ve telefon kullanımı ile göz kuruluğu da tetiklenirse tahriş hissi artacak, göz yüzeyinin iyileşmesi uzayacaktır.

Çocuklarda sık göz kırpma, kimi zaman da psikojenik olarak meydana gelir. Kaygısı yüksek olan, stresli dönemlerden geçen, okul-sınıf değişimi ya da aile içi problemler yaşayan çocuklarda tik bozukluğu olarak da görülebilir.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma Neyin Belirtisi?

Çocuklarda sık göz kırpma en sık göz yüzeyindeki bozukluğun belirtisidir.

Uzun saatler elektronik alet kullanımı nedeni ile, göz yüzeyindeki göz yaşının buharlaşması ve sağlıklı göz yaşı tabakasının yapısını bozulması söz konusudur. Göz enfeksiyonlarında da (gribal durumlara bağlı gelişen konjonktivitler ya da gözün doğrudan enfeksiyonlarında) göz yüzeyi benzer şekilde bozulabilir. Göz yüzeyinin ve göz yaşı tabakalarının bozulması sonucu göz kırpma refleksi uyarılır. Gözlerde sık sık kırpma hareketi ile göz yaşının göz yüzeyine yayılması sağlanmaya çalışılır. 

Çocuklarda sık göz kırpma, tik bozukluğu seklinde ortaya çıkmış da olabilir. Bu durumda yüksek kaygı seviyesinin belirtisi kabul edilir. Bu çocuklar genelde hassas yapılı bireylerdir ve okul ya da aile içi değişimlerde psikojenik olarak sık göz kırpma geliştirebilirler.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma Nasıl Geçer?

Çocuklarda sık göz kırpma, göz yüzeyindeki tahrişe bağlı ya da psikojenik zeminde ortaya çıkmış olabilir. Bazen de göz yüzeyindeki tahrişten dolayı sık sık göz kırpmaya başlayan çocuk, ailenin bu konudaki sık uyarısı ve hissettiği kaygılar nedeni ile bu hareketi psikojenik olarak devam ettirebilir. Bu durum göz yüzeyindeki bozulmaya bağlı gelişmiş ise, sık göz kırpmanın geçmesi için çocuğun hissettiği gözdeki yanma-batma durumunu sonlanması gereklidir. Ancak olay psikojenik zeminde ise, göz kırpmanın azalması ancak çocuğun kaygılarının azalması ve durumu unutması ile mümkündür.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma Tedavisi

Çocuklarda sık göz kırpma, göz yüzeyindeki tahrişe bağlı gelişmiş ise öncelikle göz yüzeyinin düzenlenmesi ve göz kuruluğu varsa tedavi edilmesi gereklidir. Bu amaçla göz hekimlerince tedavi düzenlenir ve suni gözyaşı damlaları ve jelleri başta olmak üzere pek çok medikal tedavi seçenekleri ile göz yüzeyinin tahrişi yatıştırılır. Damla ve jeller yanma-batma gibi şikayetleri hızlıca çözer ve sık göz kırpmanın tedavisinde oldukça etkilidir. Göz kuruluğuna yol açan etkenlerin uzaklaştırılması da(tablet ve telefona ara verilmesi, TV izleme süresinin kısaltılması gibi) göz yüzeyindeki kuruluğun düzeltilmesinde çok önemlidir.

Sık göz kırpma psikojenik nedenle oluşmuş ise; bu durumun çocukta kalıcı olmaması için mümkün olduğu kadar konunun üzerinde durulmaması, çocuğa baskı yapılmaması, sık göz kırpma durumunun unutturulmasının sağlanması önerilir. Çocuğa gözünü kırpma şeklinde uyarıların verilmesi durumun pekişmesine ve tik şeklinde kalıcı olmasına neden olabilir. Bu konuda ailenin bilinçlendirilmesi sağlanır ve gerekirse profesyonel destek alması (okul rehberlik birimi, psikolog, psikoterapist vs) önerilir.

Çocuklarda Göz Tiki

Göz tikleri atipik göz hareketlerin uzun süreli olarak gözlenenleridir. Sık sık göz kırpma, göz kürelerini çeşitli yönlere çevirmek, gözleri sıkı sıkı kapatıp açmak en sık görülen göz tiklerindendir. Nadiren nörolojik zeminde gelişebilir ancak genelde psikojenik olarak meydana gelir.

Çocuklarda Göz Tiki Belirtileri

Çocuklarda en sık gözlenen göz tiki belirtileri sık sık göz kırpma, göz kürelerini çeşitli yönlere çevirme, gözleri sıkı sıkı kapatıp açma şeklinde olmaktadır. Bu hareketlerin biri ya da bir kaçı aynı anda görülebilir. Gün içinde tikin şiddeti ve süresi değişebilir.

Çocuklarda Göz Tiki İçin Ne Yapılmalı?

Göz tiklerinin çocukta kalıcı olmaması için mümkün olduğu kadar tiklerin üzerinde durulmaması, çocuğa tikleri bırakması için baskı yapılmaması, tikleri unutmasının sağlanması önerilir. Çocuğa ‘gözünü kırpma, gözünü çevirme’ şeklinde uyarıların verilmesi durumun tikin pekişmesine neden olur. Bu konuda ailenin bilinçlendirilmesi gereklidir ve gerekirse profesyonel destek alınması çok önemlidir. Genelde okul rehberlik birimi, psikolog, psikoterapist desteği ile tiklerin geri dönüşümü mümkündür.

Çocuklarda Göz Tiki Tedavisi Var mı?

Göz tikleri; çocuk nörologları, göz hekimleri ve çocuk ruh sağlığı uzmanlarınca detaylıca ele alınarak tedavi edilebilir. Bu konuda ailelerin bilinçlendirilmesi için multidisipliner  yürütülen tedavi programları mevcuttur. Okul yönetimi-aile ve hekim birlikteliği ile göz tiklerinin tedavisi mümkündür.

Çocuklarda Sık Göz Kırpma ve Göz Tiki tanı ve tedavisi amacı ile randevu oluşturmak için TIKLAYINIZ