BLOG

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi

Göz Muayenesi ve Muayenenin Unsurları

Göz muayenesi yani oftalmolojik muayene; bir göz hekimi tarafından yapılan, göz ve göz ekleri olarak bilinen anatomik yapıların bütünlüğünün ve fonksiyonunun incelendiği muayenedir. Her yaş grubu insanda farklı tekniklerle göz muayenesi yapılabilmektedir. 

Göz sağlığının periodik kontrolü, pek çok hastalığın erken tanısı için önemlidir. Bu nedenle bebek, çocuk ve erişkinlerde düzenli olarak göz muayenesi önerilmektedir. Göz muayenesi görme keskinliği ve göz tansiyonu ölçümü, göz hareketlerinin ve ışık reflekslerinin değerlendirilmesi, renkli görmenin ölçülmesi, gözün ön ve arka bölümlerindeki yapıların incelenmesini içerir. Göz küresinin anatomik olarak arka bölümlerinde yer alan retina ve optik sinir arka segment yapıları olarak bilinir ve özel bir muayene yöntemi ile (göz dibi (fundus) muayenesi) muayene edilir.

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi Nedir?

Göz dibi (fundus) muayenesi; gözün ‘retina’ isimli ağ tabakasının ve optik sinirin incelendiği muayenedir. Aynı zamanda oftalmoskopi, fundoskopi veya retina muayenesi olarak da adlandırılabilir. Retina, optik sinir ve maküla isimli bölgenin incelenmesi bu muayene ile mümkündür. Oftalmolojide ‘fundus’ olarak bilinen bu bölge göz küresinin arka kısmında yerleşmiş olduğundan ‘göz dibi’ olarak da isimlendirilmektedir. Göz dibi muayenesi ile:

  • Retina (maküla bölgesi ve damar yapıları dahil),
  • Optik sinirin göz küresinden çıktığı bölge (optik disk)

Göz dibi (fundus) muayenesi, sistemik hastalıklarını göz tutulumunu taramak için özellikle önemlidir. Yüksek tansiyon veya şeker hastalığı gibi damar hasarı yapan sistemik hastalıklarda ve göz sinirlerinin etkilendiği nörolojik sorunlarda göz dibi muayenesi ana hastalığın tedavi şemasında belirleyici rol oynayabilir.

Hangi Durumlarda Göz Dibi Muayenesi Gereklidir?

Damar yapılarını etkileyen dahili hastalıklar, nörolojik problemler ya da görmenin etkilendiği retina-optik sinir sorunlarında göz dibi muayenesi özellikle gereklidir. Göz dibi (fundus) muayenesinin tanı için şart olduğu başlıca göz hastalıkları şöyle sıralanabilir:

  • Optik sinir hastalıkları (optik nörit vb) (Optik Sinir Hastalıkları ile ilgili detaylı bilgi için www.drpinarozer.com/optik-sinir-ve-gorme-yollari/ linkine tıklayarak ulaşabilirsiniz.)
  • Retina dekolmanı
  • Glokom (göz tansiyonu)
  • Makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı)
  • Diabetik retinopati, hipertansif retinopati gibi sistemik hastalıkların retinaya hasar vermesi

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi Nasıl Yapılır?

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi Nasıl Yapılır?

Göz dibi (fundus) muayenesinde oftalmoskop ya da biomikroskop aleti kullanılabilir, göz bebeğinden göz içerisine düşürülen ışık göz arkası yapıların görüntülenmesini sağlar. Görüntünün büyütülmesi ise çeşitli özelliklerde-büyüteç özellikli mercekler yardımı ile sağlanır.

Göz dibi (fundus) muayenesi sırasında göze tutulan ışık göz bebeklerinde refleks olarak küçülme meydana getirir. Bu durumda göz dibi muayenesi zorlaşır. Bu reflekse engel olmak için göz dibi muayenesi öncesinde göz bebekleri göz damlası yardımı ile geçici olarak büyütülür.  Bu göz damlaları gözünüzü birkaç saat boyunca bulanık ve ışığa duyarlı hale getirebilir. Göz bebekleriniz genişlerken gözlerinizi parlak ışıktan korumak için muayene sonrasında kullanmak üzere güneş gözlüğü kullanmalısınız.

Bu ilaçlar nadiren başağrısı, ağız kuruluğu, vücutta kızarıklık, hafif ateş ve sersemlik hissi yapabilir. Bazen alerjik cilt döküntülerine neden olabilir. 24-72 saat içinde ilaç etkisi geçmekte ve gelişti ise yan etkiler ortadan kalkmaktadır. Kapalı açılı glokom durumunda göz bebeği genişletici damlaların kullanımı kontrol altında yapılmalıdır.

Göz bebekleriniz genişledikten sonra fundus incelemesi 3 farklı yöntemle yapılabilir. İhtiyaç halinde bu yöntemlerin birkaçı kullanılabilir.

Doğrudan Muayene (Direkt Oftalmoskopi)

Göze ışık göndermek için elle tutulan bir oftalmoskop kullanılarak gözün arka segment yapıları doğrudan görüntülenir.

Dolaylı Muayene (Indirekt Oftalmoskopi):

İndirekt oftalmoskop kullanılarak ve ışığın bir mercek yardımı ile göze odaklandığı yöntemdir. Daha geniş açılı muayene olanağı sağlar. Bebek hastalarda terich edilen yöntemdir.

Yarık Lamba Muayenesi (Biomikroskopi):

Biomikroskop isimli bir cihaz ile, çene ve alnın sabitlenmesi sonrasında, görüntüyü büyüten mercekler kullanılarak yapılır.

Göz Dibi Muayenesi Hangi Yaşlarda Yapılabilir?

Yenidoğan döneminden itibaren göz dibi (fundus) muayenesi yapmak mümkündür. Bebeklerde doğumsal ya da edinilmiş çeşitli sistemik problemlerin retina ve optik sinire etkilerinin incelenmesinde, prematüre doğum sonrası gelişebilen retinopatinin (ROP) tanı ve takibinde göz dibi muayenesi yapılmaktadır. Erişkin yaşlarda, hastanın bilinci kapalı olsa da, yatak başında bile göz dibi incelemesi mümkündür.

Göz Dibi (Fundus) Muayenesi amacı ile randevu oluşturmak için TIKLAYINIZ