Günümüzde göz hekimleri ve nörologların ortak takip ettikleri hastalıkların ve hastaların giderek artması ile, ‘nörooftalmoloji’ terimi sıkça kullanılır hale gelmiştir. Nörooftalmolojik hastalıklar konusunda farkındalığın artması ve artan bilimsel çalışmalar ile ‘nörooftalmoloji’nin tıp bilimleri içindeki önemi ortaya koyulmuştur.
Nörooftalmolojik hastalıklar, görme organı ile beyin arasındaki bağlantılarda birincil olarak ortaya çıkan ya da bu bölgelerde sistemik hastalıklara bağlı oluşan sorunları kapsamaktadır. Bu yazı ile klinikte en sık karşılaştığımız nörooftalmolojik problemler ve çözümleri ile ilgili bilgi vermek, nörooftalmolojik muayenenin önemini vurgulamak amaçlanmıştır.
Göz ile beyin arasındaki ilişkiyi inceleyen, görme yolları ve sinir sisteminin ortak patolojilerini inceleyen ve tedavi eden bilim dalına ‘Nörooftalmoloji’ ismi verilmektedir..
Görme yolları, göz küresinden başlar ve optik sinir adı verilen görme siniri boyunca beyin dokusuna doğru ilerler. Her iki gözden gelen görme yolakları, oksipital korteks (görme bölgesi) denen beyin bölgesinde sonlanır. Bu yollardaki sorunlar görme fonksiyonu ya da göz hareketlerini etkileyebilir.
Göz küresi ve eklerinin, görme yollarının ve göz hareket merkezlerini de içeren çeşitli beyin-beyin sapı merkezlerinin hastalıkları nörooftalmolojinin başlıca konularını oluşturur. Hem göz hekimlerince, hem nörologlarca nörooftalmolojik hastalıklar konusunda teşhis ve tedavi planı yapılabilmektedir.
Nörooftalmoloji kapsamında tanı koyulan ve takip edilen pek çok hastalık mevcuttur. Bu hastalıkların bir kısmı nöroloji hekimleri tarafından teşhis ve tedavi edilmekte olan nörolojik hastalıklara ikincil olarak gelişmekte, göz küresi ve görme yollarını ikincil olarak etkilemektedir. Bir grup nörooftalmolojik hastalık ise göz hekimlerince oftalmolojik inceleme sırasında tanı almaktadır. Klinikte en sık karşımıza çıkan nörooftalmolojik hastalıklar şu şekilde listelenebilir:
Nörooftalmolojik hastalıklar, hastalığın etkilediği bölgeye ve hastalarda oluşturduğu fonksiyon kaybına göre değişen şikayetlere neden olurlar. Nörooftalmolojik hastalıkların en sık belirtileri şunlardır:
Bu bulguların ani başlangıcı genelde durumun aciliyetini ifade etmektedir. Bu hastaların hem detaylı göz muayenesinden, hem de nörolojik incelemeden geçmesi önerilir. Çoğu nörooftalmolojik hastalıkta erken teşhis büyük önem taşıdından, vakit kaybetmeden tetkik aşamasının başlaması gereklidir.
Çoğu hastalıkta olduğu gibi, nörooftalmolojik hastalıklarda da erken teşhis büyük önem taşır. Nörooftalmolojik hastalıkların belirtilerini taşıyan hastalar, şikayetin birincil olarak etkilediği fonksiyona göre, göz hastalıkları ya da nöroloji kliniklerine başvurmaktadır. Bu hastalara; özellikli bir takım testleri içeren nörooftalmolojik muayene uygulanır ve çeşitli radyolojik görüntüleme yöntemlerinden yardım alınır. Nörooftalmolojik muayene göz hekimleri ve nörologlar tarafından yapılabilir. Ancak teşhiste çeşitli kan testleri, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) başta olmak üzere nörogörüntüleme testleri de gereklidir. Bu testlerin erken dönem hastalıkların tanısında etkinliği oldukça fazladır.
Çoğu nörooftalmolojik hastalıkta tedavi, altta yatan nörolojik ya da sistemik hastalığın tedavisine bağlıdır. Öncelikle göz ve görme sisteminin etkilendiği nörolojik hastalığın tanısının koyulması şarttır, ardından hastalığın ortaya çıkma nedenine göre tedavi planı oluşturulmaktadır. Örneğin;
Multiple Skleroz hastalığında olduğu gibi, hastalığın otoimmun olarak adlandırılan bir zemini varsa, yani bağışıklık sisteminin fazla çalışması söz konusu ise göz tutulumu olan durumlarda da tedavi öncelikle bu mekanizmaya yönelik planlanmaktadır.
Kafa içi basınç artışı ve buna bağlı bir göz kası felci varlığında, ilk aşama kafa içi basınç artışı sebebine yönelik araştırmaların yapılmasıdır. Göz kası felci, ancak artan kafa içi basıncın düzenlenmesi ile tedavi edilebilir.
Nörooftalmolojik hastalıklarda doğru tanı, doğru tedavinin planlanmasında altın basamaktır. Bu hastalıkların tanı ve tedavisinde, özellikle nörooftalmoloji konusunda çalışan nörologlar ve göz hastalıkları uzmanları etkin tanı testleri ve tedavi düzenlemeleri yapmaktadır. Bu hastalıkların yönetiminde bu iki branşın entegre olarak çalışması önemlidir.
Nörooftalmolojik rahatsızlıklar; bazıları körlük ile sonlanabilen, ciddi göz hastalıklarını içermektedir. Bu hastalıklarda tedavinin etkinliği için erken tanı şarttır. Nörooftalmolojik sorunlarda tedavi süreçleri dikkat ve özenle, multidisipliner olarak yürütülmelidir. Bu hastalıkların yönetiminde bir göz hekimi ile birlikte en sık erişkin ya da çocuk nöroloji uzmanı görev almaktadır. Tedavi sürecine sıkça bir endokrinolog/enfeksiyon hastalıkları uzmanı/ pediatrist/radyoloji uzmanı/beyin cerrahisi uzmanı dahil edilmektedir.
Nörooftalmolojik hastalıklar basit tıbbi tedavilerden, cerrahi müdahalelere kadar değişebilen bir tedavi spektrumuna sahiptir. Tedavi etkinliğindeki en önemli unsur, hastalığın erken tanı alması ve uygun tedavi seçeneğinin doğru zamanda uygulanmasıdır.
Diğer blog yazıları için >> https://www.drpinarozer.com/blog/ bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Nörooftalmoloji ve Nörooftalmolojik Hastalıkları tanı ve tedavisi amacı ile randevu oluşturmak için TIKLAYINIZ
1979 yılında Çorum’da doğdum. İlk-orta ve lise eğitimimi Çorum’da tamamladım. 1997 yılında Çorum Anadolu Lisesi’nden mezun olarak Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni (İngilizce) kazandım. 2003 yılında tıp fakültesi eğitimimi tamamladım ve Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Göz Kliniği’nde ihtisasa başladım. devamı