Kontakt lens; miyopi, astigmatizma ve hipermetropi gibi kırma kusurlarını tedavi etmek amacı ile üretilen ve gözlük kullanımına bir alternatif olarak son yıllarda sıkça kullanım bulmuş sentetik bir mercektir.
Kornea dokusu (gözün saydam tabakası) üzerine yerleştirilir. Lensler, kırma kusurlarının düzeltilmesinde ve çeşitli kornea sorunlarının tedavisinde kullanılan etkin bir tedavi seçeneğidir. Lensler bazen de kozmetik amaçlarla kullanılır.
Lensler çeşitli büyüklüklerde, farklı numaralarda ve farklı yapısal özelliklerde üretilirler. Üretim materyalleri, yapısal özelliklerini belirler ve buna bağlı olarak kullanım şekilleri de değişiklik gösterir.
Lenslerin kullanım amacına göre reçetelendirilmesi gereklidir. Lens reçetesi ancak lens muayenesi ile yazılabilir. Kişinin kornea tabakasının çapı ve korneanın yapısal özellikleri (kırma kusurunun derecesi, korneanın eğimi vb), göz hekimince yapılan kontakt lens muayenesi ile saptanır.Lens muayenesi yapılmadan satın alınan ve kullanılan lensler, korneada kalıcı problemlere neden olabilir.
Lens muayenesi göz hekimi tarafından, standart göz muayenesine ilave bazı testler kullanılarak yapılır. Lens muayenesinde; çeşitli muayene cihazları kullanılarak görme keskinliği ölçümü, gözün ön ve arka tabaklarının muayenesi, kırma kusuru ölçümü, kornea tabakasının yapısal özelliklerinin ölçülmesi gereklidir. Önerilen lensin göze uygulanması ardından hastanın klinik bulguları gözlemlenir.
Kontakt lens muayenesinde, göz hekimi lens kullanıcısına lens kullanımı ile ilgili önemli noktalardan da bahseder. Bu nedenle lens muayenesi, kullanıcılarının lenslerini daha verimli kullanabilmeleri için çok önemlidir. Lens muayenesi olmadan, çeşitli kaynaklardan doğrudan lens temin edilmesi göz sağlığı açısından tehlikelidir.
Kontakt lensler tedavi amacı ile uzun yıllardır çeşitli göz hastalıklarında kullanılmaktadır. Üretildiği materyale göre değişen farklı biomekanik özellikler taşırlar. Bu özelliklere göre çok erken yaş gruplarında bile tedavi amacı ile kullanılabilirler. Örneğin doğuştan katarakt ile doğan bebekler, kataraktlı göz merceğinin cerrahi olarak gözden uzaklaştırılması sonrasında, yüksek numaralı gözlük camları kullanmak zorunda kalmaktadır.
‘Afaki’ denen bu durum için üretilen özel kontakt lensler mevcuttur. Son yıllarda bu bebek hastalarda, yüksek numaralı gözlük camlarına alternatif olarak, özel üretilen bu lensler de kullanılabilmektedir. Bu kullanımın dışında, çeşitli kornea yüzey sorunlarının tedavisi için de her yaşta kullanılabilmektedir.
Kırma kusurlarının tedavisi için kullanılan lensler için ise, daha çok kişinin öz bakımı ve temizliğini yapabileceği yaşlara kadar beklenmesi önerilmektedir. Yani numaralı lenslerin reçete edilmesi için belirli yaş limitleri yoktur, ancak çok erken yaşlarda kontakt lens kullanımı etkin kullanım sağlanamayacağından önerilmemektedir.
Kontakt lens kullanımı için uygun göz yapısına sahip olup olmadığınızı ve kullanacağınız kontakt lensin numarasını, çapını ve eğrilik özelliklerini tespit etmek için mutlaka bir göz hekimine muayene olmanız gereklidir. Doktor muayenesi olmadan alınan kontakt lensler ile kalıcı kornea sorunları yaşayabilirsiniz.
Numaralı lensler gözlük numarası ile birebir aynı şekilde reçete edilmemektedir. Lens reçetesi, göz hekimi tarafından çeşitli özellikler dikkate alınarak reçete edilir. Kontakt lenslerin reçetesiz temin edilebildiği kaynaklar da mevcuttur ancak numaralı lenslerin göz hekimi kontrolü olmadan, reçetesiz şekilde temin edilmesi önerilmemektedir.
Göz yaşı fonksiyonları normal olan, göz kuruluğu ya da kapak enfeksiyonuna bağlı kronik göz yüzeyi rahatsızlığı olmayan, kontakt lens denemesi ile görsel fonksiyonları yeterli olarak bulunan miyop hastalarda lens kullanılabilir.
Astigmatlı lensler (torik lensler) özel biomekanik özelliklere sahiptir. Genel kontakt lens muayenesi ile torik lens muayenesi de yapılmaktadır. Bu lensler için de genel kullanım kuralları geçerlidir ancak bu lenslerin reçetelendirilmesinde astigmatın derecesi ve aksı önemlidir.
Yüksek numaralı torik lenslerin özel üretimi gerekmektedir. Bu nedenle torik lenslerin de reçete ile temin edilmesi çok önemlidir. Göz yaşı fonksiyonları normal olan, göz kuruluğu ya da kapak enfeksiyonuna bağlı kronik göz yüzeyi rahatsızlığı olmayan, lens denemesi ile görsel fonksiyonları yeterli olarak bulunan astigmat tanılı hastalar da kullanabilir.
1979 yılında Çorum’da doğdum. İlk-orta ve lise eğitimimi Çorum’da tamamladım. 1997 yılında Çorum Anadolu Lisesi’nden mezun olarak Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni (İngilizce) kazandım. 2003 yılında tıp fakültesi eğitimimi tamamladım ve Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Göz Kliniği’nde ihtisasa başladım. devamı